sobota, 11 października 2014

Najdroższa superprodukcja kina niemego (Generał) - recenzja

Generał (The General)
USA, 1926
Reżyseria: Buster Keaton, Clyde Bruckman

"Zaraz mi wskoczy do tego"

Z czym kojarzy ci się: Komedia, kino nieme, czarno-białe. Chyba każdy automatycznie wymieniłby Charliego Chaplina. O drugim z najważniejszych komików kina niemego, czyli Busterze Keatonie pamięta już mniej osób. A szkoda, bo od najsłynniejszego Trampa pan „Kamienna Twarz” nie był wcale gorszy. Filmy z okresu szczytowego kariery obejrzałem niedawno, gdy pojawiły się w darmowej ofercie na Kinoplexie(O tutaj ), a pozostałe można znaleźć na Youtube(prawa autorskie wygasły). Filmy nie dość, że bawią takiego mruka jak ja, to na dokładkę wzbudzają podziw wszystkie wyczyny kaskaderskie Keatona. Niesamowita zwinność, rozbudowana choreografia pościgów oraz kreatywne wykorzystywanie wszystkich elementów scenografii to czynniki, które sprawiają, że uwielbiam jego twórczość. Jeśli ktoś lubi popisy Jackie Chana, to tu znajdzie ich źródło filmowe. Ze swojej strony mogę rekomendować: Strach na Wróble(jeden z moich ulubionych pościgów), Rodzinę mojej żony(Buster wpada w kłopoty bo nie zna polskiego) czy Sąsiadów(Jackie Chan to przy tym słabeusz). Oglądajcie nawet jeśli nie ma polskich napisów, w końcu to kino nieme, plansze są rzadko i łatwe do przetłumaczenia na bieżąco, a humor i akcja są uniwersalne.

Oczywistym wyborem było dla mnie obejrzenie najsłynniejszego filmu Bustera Keatona „Generał”. Głównym bohaterem jest Johnnie Gray – kolejarz. Zgodnie z pierwszą planszą czytamy, że w jego życiu są dwie miłości: lokomotywa Generał i Annabelle. Miłosne zaloty Johnniego i Annabelle przerywa wieść o zbliżającej się armii Unionistów. Tak jak całe miasto, Johnnie próbuje zaciągnąć się na listę poborowych. Ku jego rozpaczy komisja wojskowa stwierdza, że bardziej przyda się jako maszynista. Jego luba nie dowierza i stwierdza, że chłopak stchórzył. Brutalny koniec dla marzeń o weselu. Pewnego dnia lokomotywa „General” z Annabelle zostaje porwana przez szpiegów z Północy. Johnnie rusza w pościg, by odzyskać swoje dwie ukochane. Cóż podobny konflikt miłość-obowiązek patriotyczny mamy chociażby w Mieście 44(recenzja). Fabuła inspirowana jest dosyć luźno prawdziwym wydarzeniem tzw. Rajdem Andrewsa z 1862.  

W porównaniu do poprzednich filmów Keatona, to w „Generale” postawiono bardziej na humor subtelny i sytuacyjny, a nie na popisy ekwilibrystyczne, choć tych również nie brakuje. Umiejętności żonglowania między humorem, powagą oraz akcją zazdrościć powinni niektórzy współcześni artyści. Dodać trzeba, że to przez większość czasu świetny film akcji. Pościg na torach i wszystkie wzajemne perfidia(upadające drzewa, słupy telegraficzne), które się dokonują, zaskakują dzisiejszego widza, że można coś takiego zrobić bez pomocy komputera. „Generał” jest zdecydowanie najambitniejszym dziełem Keatona. Wystarczy popatrzeć na rozmach w ostatniej scenie bitewnej, ilość żołnierzy, pociąg rozbijający się w rzece. Sama scena zawalenia się mostu i upadku pociągu do rzeki kosztowała ponoć 42,000 $ (na dzisiejsze ok. 1,7 mln $). Całkowity budżet filmu wyniósł niebotyczne jak na tamte czasy 750,000$, więc była to największa superprodukcja kina niemego. Zupełnie zaskakujące z dzisiejszej perspektywy jest to, że film otrzymał niezbyt przychylne recenzje i był uznany za finansową klapę w amerykańskim box-offisie.
BUM! Unioniści idą na dno.
Generał” pomimo 90-tki na karku wciąż jest świetnym filmem. Film Bustera Keatona inspiruje kolejne generacje filmowców. Do tego filmu (oraz innych filmów Keatona) odwołuje się chociażby zeszłoroczny Disney’owski „Jeździec znikąd” i sekwencja jakżeby inaczej pościgu pociągów. A podobny współczesny film Ton’ego Scotta „Niepowstrzymany” pomimo wciągającej akcji, nie ma nawet odrobiny tej magii co „Generał”.
Polecam!

PS.
Morał? Nie słuchajcie krytyków J. Ci przynajmniej odpokutowali swoje winy i Generał obecnie w wszelakich rankingach uznawany jest za jeden z najlepszych dzieł filmowych na świecie.


OCENA (1-5): 4,75

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...